Ο Άγιος Γεώργιος είναι χωριό και δημοτικό διαμέρισμα του Δήμο Οροπεδίου του νομού Λασιθίου. Πριν υπαχθεί στον δήμο Οροπεδίου ήταν κοινότητα. Το χωριό αποτελείται από τους οικισμούς Κάτω Χωριό ή Άγιος Γεώργιος και το Πάνω Χωριό ή Πλαθιανός ή Άγιος Δημήτριοςπου πριν το 1920 ήταν ξεχωριστά χωριά, ενώ σήμερα χωρίζονται μόνο από ένα κεντρικό δρόμο που ανοίχτηκε το 1950 πάνω σε προϋπάρχον ρυάκι.
Σύμφωνα με την παράδοση ο Άγιος Γεώργιος είναι από τα νεώτερα χωριά του Λασιθίου και όταν δημιουργήθηκε, ήλθαν και κατοίκησαν εκεί και οι κάτοικοι από τους τριγύρω μικρότερους οικισμούς (Κλήμα, Βασιλικού, Αγίας Πελαγίας και άλλους).
Αρχικά το Οροπέδιο Λασιθίου, επειδή είναι λεκάνη, λίμναζε και δεν καλλιεργούνταν. Οι Ενετοί με σκοπό τον ανεφοδιασμό των στρατιωτών και των ναυτών τους, έκαναν στο Λασίθι αποστραγγιστικά έργα μεταξύ 1514 – 1560 και στη συνέχεια παραχώρησαν τον κάμπο σε Βενετούς αποίκους και σε Κρήτες καλλιεργητές ως Lassiti (Lasciti), εξ ου και η ονομασία Λασίθι, καθώς στα ενετικά-λατινικά σημαίνει μετόχια — μοιράσια, μερίδια με κληρονομικά δικαιώματα.
Ο Πλαθιανός και ο Άγιος Γεώργιος είναι δυο από τους οικισμούς που δημιουργήθηκαν τότε από τους καλλιεργητές που είχαν πάει στο Λασίθι.
Στην απογραφή που έκανε το 1583 ο Ενετός Castrofilaca δεν αναφέρονται οι οικισμοί Πλαθιανός και Άγιος Γεώργιος και στην απογραφή που έκανε το έτος 1630 ο Ενετός Fr. Basilicata τα μετόχια του Λασιθίου είχαν τον εξής πληθυσμό:
- Πλαθιανός: 6 κάτοικοι
- Άγιος Γεώργιος: 12 κάτοικοι
- Αυγουστή: 10 κάτοικοι
- Μαγατζέδες Μόρο: 3 κάτοικοι
- Κουδουμαλιά: 3 κάτοικοι
- Αβρακόντε: 15 κάτοικοι
Το χωριό Πλαθιανός στην απογραφή του Fr Βασιλικάτα αναφέρεται και με το όνομα Πλατιανός ή Ώχρα και σύμφωνα με την παράδοση προήλθε από το ότι το χωριό αυτό βρίσκεται πάνω στην πλάτη του εκεί λόφου. Κατ' άλλους, το όνομα «Πλαθιανός» πιθανόν να προήλθε από τον οικιστή του, ο οποίος είτε είχε το όνομα Πλατής είτε καταγόταν από το παρακείμενο χωριό με το όνομα Πλάτη.
Το χωριό Άγιος Γεώργιος πήρε το όνομα του από την εκκλησία του, η οποία κτίστηκε εκεί όπου σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε μία εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που είχε μεταφερθεί εκεί με άγνωστο τρόπο από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του χωριού Αυγουστή.
Το πρώτο διδακτήριο του Δημοτικού Σχολείου θεμελιώθηκε το έτος 1871 στον οικισμό Πλαθιανός και καταργήθηκε το έτος 1937, επειδή δε χωρούσε όλους τους μαθητές: τότε σ’ αυτό φοιτούσαν και οι μαθητές από τα χωριά Κουδουμαλιά και Αβρακόντε. Σήμερα έχει μετατραπεί σε Μουσείο. Το νέο διδακτήριο του Δημοτικού Σχολείου, που είναι ένα 6θέσιο νεοκλασικό κτίριο, βρίσκεται στο οικισμό του Αγίου Γεωργίου. Στο σχολείο αυτό αρχικά υπήρχαν μαθητές μόνο από τον Άγιο Γεώργιο (το 1954 είχε 215 μαθητές). Σήμερα εκεί φοιτούν μαθητές και από άλλα χωριά.
Το χωριό Άγιος Γεώργιος είναι η γενέτειρα σπουδαίων ανθρώπων της αντίστασης, αλλά και των γραμμάτων, του πολιτισμού, των τεχνών και των επιστημών. Στη Δίκτη είχαν το κεντρικό αρχηγείο τους οι καπεταναίοι της Κρήτης επί Ενετικής και Τούρκικης περιόδου: Χορτάτζηδες, Καλλέργηδες, Βασιλογιώργης, Καζάνης κ.α. Επίσης στη Δίκτη ήταν το κεντρικό Αρχηγείο της Εθνικής Αντίστασης Κρήτης επί Γερμανικής Κατοχής των καπεταναίων Μανώλη Μπαντουβά, Αδάμη Κρασανάκη, Μ. Ποδιά, Χρ. Ζαμπετάκη κ.α.
Επίσης ο Άγιος Γεώργιος είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του χιλίαρχου Χατζη Ιωάννη Κλεισαρχάκη και του εκατόνταρχου Πλεύρη ή Πλευράκη Δημητρίου επί Τουρκοκρατίας.
Πριν από τη γερμανική κατοχή οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία, ενώ μετά αρκετοί ασχολήθηκαν με τα γράμματα και την επιστήμη.
ΦΩΤ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου