Τα Ανώγεια Μυλοποτάμου είναι κωμόπολη του νομού Ρεθύμνου και πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου με 2.454 κατοίκους (2.507 ο δήμος).
Τα Ανώγεια απέχουν 52 χλμ. από το Ρέθυμνο, 36 χλμ. από το Ηράκλειο και βρίσκονται σε υψόμετρο 700-790 μ. στη ράχη του υψώματος που ονομάζεται Αρμί (Κορυφογραμμή).
Το όνομά τους οφείλεται στην τοποθεσία που είναι χτισμένα δηλ. σε ανώγειο μέρος (άνω+γαία). Είναι επίσης γνωστά ως Αξικανώγεια (Ξιγκανώγεια) ή Μεγάλα Ανώγεια. Η κωμόπολη των Ανωγείων αποτελείται από τους οικισμούς Αρμί, Μεσοχωριό ή Μεσοχωριά, Περαχώρι, Μετόχι και Συνοικισμό. Στο δήμο Ανωγείων υπάγεται επίσης και το χωριό Σίσαρχα.
Τα Ανώγεια πρωτοκατοικήθηκαν ήδη πριν το 1182, οπότε μοιράστηκε η Κρήτη στα δώδεκα αρχοντόπουλα του Βυζαντίου και παραχωρήθηκαν ως φέουδο στην οικογένεια των Φωκάδων - αργότερα Καλλέργηδων. Τότε απέκτησαν και την ονομασία "Βασιλικά Ανώγεια", καθώς ανήκαν στους βασιλικούς άρχοντες. Έτσι, διαφαίνεται ότι τα Ανώγεια, υπήρχαν και κατά την Β' βυζαντινή περίοδο, πριν τη Βενετοκρατία.
Χάρη στο σεβασμό και την αγάπη που αποδίδουν οι Ανωγειανοί στην πολιτιστική κληρονομιά, στα ήθη και στα έθιμά τους, τα Ανώγεια θεωρούνται το επίκεντρο του σύγχρονου Κρητικού πολιτισμού. Από την περιοχή αυτή κατάγονται οικογένειες με σημαντική προσφορά στην Κρητική και στην ευρύτερη Ελληνική παράδοση. Ο Νίκος Ξυλούρης, τα αδέλφια του, Αντώνης (Ψαραντώνης) και Γιάννης Ξυλούρης, ο Βασίλης Σκουλάς, ο Νικηφόρος Αεράκης, ο Μανώλης Πασπαράκης αποτελούν μόνο ένα δείγμα της πλούσιας πολιτιστικής σποράς των Ανωγείων στον σύγχρονο και παγκόσμιο πολιτισμό.
Ο πληθυσμός των Ανωγείων έχει διατηρήσει αναλλοίωτη στην πάροδο του χρόνου τη γλώσσα και την ιδιότυπη διάλεκτο στην οποία περιλαμβάνονται έως και σήμερα, ατόφιες λέξεις της αρχαίας ελληνικής. Η προφορά, βαρέα και ευθεία, παρουσιάζεται χαρακτηριστική ειδικότερα στα "λάμδα" και "ρο". Οι περισσότεροι κάτοικοι, διατηρούν τα επώνυμά τους χωρίς την κατάληξη - ακης η οποία απαντάται στο υπόλοιπο νησί και ειδικότερα στο κεντρανατολικό τμήμα του. Ασχολούνται κυρίως με τηνκτηνοτροφία, διατηρώντας σημαντικό αριθμό αιγοπροβάτων (άνω των 80.000) ενώ χαρακτηριστική παρουσιάζεται επίσης η βιοτεχνία και η παραδοσιακή υφαντουργία της, στην οποία απαντάται, έως και στις μέρες μας, η χρήση αργαλειού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου