Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΗΣ ΣΠΛΑΝΤΖΙΑΣ

Κρητη πολεις και χωρια 8:57:00 π.μ.

Ανατολικά της πλατείας βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία πρέπει

να κτίστηκε λίγο πριν το 1320, επί Ενετών, ως μοναστήρι του τάγματος των

Δομινικανών μοναχών. Μετά την επικράτηση των

[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Τούρκων]]

στα Χανιά το 1645, ο ναός μετατράπηκε σετέμενος και ονομάστηκε Χιουγκάρ Τζαμισί

(το τζαμί του Ηγεμόνα-Αυτοκράτορα), προς τιμήν του σουλτάνου της

Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ιμπραήμ. Το τζαμί απέκτησε εντυπωσιακό μιναρέ,

ο οποίος ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους της πόλης, καθώς διαθέτει δύο εξώστες

(<<σεριφιέδες>>). Τα μορφολογικά στοιχεία του μιναρέ, που πρόσφατα αναστηλώθηκε,

ακολουθούν τη βενετσιάνικη παράδοση. Εδώ φυλασσόταν το ιερό ξίφος του Τούρκου Δερβίση, ο οποίος πρώτος μπήκε μέσα στην πόλη, ανέβηκε στο καμπαναριό και με το ξίφος στριφογύρισε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα καλώντας τους πιστούς σε προσευχή με την φράση: "Ένας είναι ο θεός και προφήτης του ο Μωάμεθ". Μετά από αυτό το τυπικό η λατινική μονή μπορούσε να μετατραπεί σε τζαμί.

Σε ολόκληρη την περίοδο της Τουρκοκρατίας αλλά και ως το τέλος του 1912 το ξίφος

του Δερβίση παρέμενε στο τζαμί μέχρι την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, οπότε

οι μουσουλμάνοι το πήραν μαζί τους. Φυλασσόταν σε πολυτελή χρυσή θήκη στολισμένη με πολύτιμους λίθους και ντυμένη με πορφυρό βελούδο. Το ξίφος θεωρούνταν ιερό και του αποδίδονταν μαγικές θεραπευτικές ιδιότητες, γι' αυτό και το μετέφεραν έπειτα από ειδική ιεροτελεστία σε σπίτια αρρώστων ή σε περιπτώσεις δύσκολων τοκετών, ενώ ο [ιμάμης]] διάβαζε αποσπάσματα από τοΚοράνι. Το 1928, αφού το κατέλαβαν χριστιανοί ορθόδοξοι, το τέμενος μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία και αφιερώθηκε στον Άγιο Νικόλαο. Το αρχικό καμπαναριό του μοναστηριού βρισκόταν στα βορειοανατολικά της εκκλησίας. Σήμερα δεν υπάρχει καν η βάση του και έχει αντικατασταθεί από ένα σύγχρονο σε διαφορετικό σημείο. Δυτικά του ναού βρίσκεται το αίθριο της περίκλειστης αυλής της μονής του Αγίου Νικολάου των Δομινικανών, το οποίο ήταν νεκροταφείο ευγενών και τιτλούχων κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Στη μέση βρίσκεται η δεξαμενή του αιθρίου.